Köy Enstitülerini Kim, Neden ve Ne Zaman Kapattı?

Bu içerikte, Köy enstitüleri kim kapattı? Köy enstitüleri neden kapatıldı? Köy Enstitüleri ne zaman kapatıldı? sorularına detaylı şekilde cevaplar bulabilirsiniz.

Köy Enstitüleri’nin kuruluşu, Cumhuriyet’in iki kurucusu olan Mustafa Kemal Atatürk’nün vizyonlarına dayanmaktadır. Atatürk, köylülere modern ve çağdaş bir eğitim vermek için köy enstitülerini önermiştir. İnönü ise bu projeye destek vererek Millî Eğitim Bakanlığı’na atanan Hasan Ali Yücel’i görevlendirmiştir. Yücel, köy enstitülerinin kurulması için gerekli olan mevzuatları hazırlamıştır.

Tüm topluma fayda sağlayan, eğitim düzeiyini yükselten köy enstitülerinin neden kapatıldığı merak konusudur. Ayrıca köy enstitülerinin adının değişmesi ve müfredatında yapılan değişiklikler nedeniyle kim tarafından ne zaman kapatıldığı konusunda kafa karışıklıkları bulunmaktadır.

Köy Enstitüleri Nedir?

Köy Enstitüleri, Türkiye'de ilkokul öğretmeni yetiştirmek için 1940 yılında kurulan bir eğitim projesidir. Bu proje, milli eğitim bakanı Hasan Âli Yücel tarafından yönetilmiş ve Amerikalı eğitim filozofu John Dewey'in fikirlerini uygulamıştır. Köy Enstitüleri'nin amacı, Türkiye'nin büyük bir kısmının köylerde yaşayan ve okuma yazma oranının düşük olan insanlara kalıcı ve uygulamalı bir eğitim sunmaktır.

Köy Enstitüleri'nde öğrenciler, hem okul öğretmenleri hem de toplumun eğitmeni olmak üzere mezun olurlar. Öğrenciler, kendi okullarını, evlerini, iş yerlerini inşa eder ve üretim ile eğitimi birleştirirler. Köy Enstitüleri'nin kuruluşu ve yaygınlaşması konusunda pedagoji uzmanı Halil Fikret Kanad'ın önemli çalışmaları vardır.

Köy Enstitüleri'nin tarihsel gelişimi şöyledir:

  • 1938 yılında Hasan Âli Yücel, John Dewey'in iş ve eğitimi birleştirme fikrini Türkiye'ye uyarlamak için bir plan hazırlar.
  • 1939 yılında İsmail Hakkı Tonguç'un çabalarıyla köylerden ilkokul mezunu zeki çocukların bu okullarda yetiştirildikten sonra yeniden köylere giderek öğretmen olarak çalışmalarına olanak sağlanır.
  • 1940 yılında 17 Nisan kanunla köy enstitülerinin kurulması kararı alınır.
  • 1941 yılında ilk köy enstitüsü Hasanoğlan'da açılır. 
  • 1942 yılında ilk ders programı hazırlandırılır. 
  • 1943 yılında ilk sınıf öğrencisi ders alır. 
  • 1944 yılında ilk mezuniyet töreni düzenlenir. 

Köy Enstitüleri'nin kurucularından bazıları şunlardır:

  • Hasan Âli Yücel: Milli Eğitim Bakanı 
  • İsmail Hakkı Tonguç: Milli Eğitim Bakan Yardımcısı 
  • Halil Fikret Kanad: Pedagoji Uzmanı 
  • Mehmet Ali Karaman: Köy Enstitüsünün ilk müdürü 
  • Ahmet Hamdi Tanpınar: Köy Enstitüsünün ilk müdür yardımcısı

Köy Enstitüleri'nin önemi şöyledir:

  • Türkiye'de eğitimin sosyalist yöntemine geçmesine katkı sağlamıştır. 
  • Türkiye'de ilkokul öncesi eğitimin geliştirilmesine imkan vermiştir.
  • Türkiye'de toplumsal refahın artmasına vesile olmuştur. 
  • Türkiye'de milli karakterin ve kültürün pekiştirilmesine yardım etmiştir.

Köy Enstitüleri Neden Kapatıldı?

Köy Enstitüleri, Türkiye'de 1940-1954 yılları arasında kurulmuş ve öğretmen yetiştirmek, toplumu aydınlatmak ve ileri taşımak amacıyla hayata geçirilmiş bir eğitim projesiydi. Köy Enstitüleri'nin kuruluş amacı, Anadolu'nun neredeyse tamamının okulsuz ve öğretmensiz olması gerçeğiydi. Bu durumu göz ardı etmeyen yöneticiler, köylerden ilkokul mezunu zeki çocukların bu enstitülerde yetiştirilerek köylerde öğretmen olarak çalışmalarını hedefledi.

Köy Enstitüleri'nin kapatılmasının nedenleri ise çok çeşitli ve karmaşıktır. Bunlardan bazıları şunlardır:

  • Köy Enstitüleri'ne sadece köylü öğrencilerin alınması ve köy öğretmeni yetiştirilmesi nedeniyle, köylü kentli farkının çok arttığı, sınıf farkının oluştuğu iddia edilmiştir. Bu durumun aynı zamanda anayasada bulunan halkçılık ilkesine aykırı olduğu iddia edilmiştir. 
  • Köy Enstitülerinin sadece teorik değil aynı zamanda pratik eğitim vermesinin, öğrencilere projeler aracılığıyla eğitim vermesinin devlet için maddi anlamda fazladan yük olduğu iddia edilmiştir. Enstitülerde solcu, komünist ideolojiyi andıran bir eğitim ve öğretim yapıldığı iddia edilmiştir. Bu eğitimin Milliyetçilik ilkesi ile çeliştiği, enstitülerin yönetimlerinde sol görüşlü, Marksist insanların olduğu iddia edilmiştir. 
  • Öğrencilerin iş eğitimi adı altında farklı işlerde çalıştırılmasının Sovyet Rusya ve komünizmi andırdığı iddia edilmiştir. Hatta kız öğrencilerin pantolon-ceket giymesinin komünist modası olduğu iddia edilmiştir. 
  • “Yatılı olan enstitülerde uygulanan karma öğretim, yani kız-erkek beraberlikleri, Türk aile ve ahlâk anlayışına” uymadığı iddia edilmiştir. - Köy Enstitüleri için köylülerden çok fazla maddi ve manevi yardım beklendiği iddia edilmiştir. Köylülerin sürekli şikayet ettiği, enstitü binalarının inşaatı için köylülerden yardım istendiği iddia edilmiştir. 
  • Köylünün, köy enstitüsü öğretmenlerine toprak sağlaması gerekiyordu fakat köylülerin topraklarını paylaşmak istememesinin kendi aralarında anlaşmazlıklar yarattığı iddia edilmiştir. Ayrıca, köy enstitülerinin köylü ve öğretmen iş birliği ile inşa edilirken, şehirlerdeki okulların sadece devlet tarafından inşa edilmesinin anayasadaki eşitlik ilkesine aykırı olduğu iddia edilmiştir.

Köy Enstitüleri'nin kapatılması 7 Ağustos 1946'da kurulan sağ eğilimli Recep Peker kabinesi ile Millî Eğitim Bakanlığında Hasan Ali Yücel yerine Reşat Şemsettin Sirer getirilen bir kararla gerçekleştirildi. Bu kararın arkasında hem siyasi hem de ideolojik nedenleri bulunmaktadır.

Köy Enstitüleri'nin kapatılmasının sonuçları ise şunlardır:

  • Köy Enstitüleri'nin kapatılmasıyla birlikte, Türkiye'de köy öğretmeni yetiştirme ve köylerde eğitim verme sorunu yeniden ortaya çıkmıştır. Köy Enstitüleri'nden mezun olan öğretmenlerin bir kısmı görev yerlerine gitmemiş, bir kısmı da görev yerlerinde zorluklarla karşılaşmıştır. Köy Enstitüleri'nin kapatılması, Türkiye'de eğitimde kalite ve eşitlik sorununu derinleştirmiştir. 
  • Köy Enstitüleri'nin kapatılması, Türkiye'de toplumsal ve siyasal kutuplaşmayı artırmıştır. Köy Enstitüleri'ne karşı olanlar, enstitülerin solcu, komünist, ahlaksız, yıkıcı olduğunu savunurken, köy Enstitüleri'ni savunanlar, enstitülerin aydınlanmacı, ilerici, demokratik, yaratıcı olduğunu savunmuştur. Bu durum, Türkiye'de siyasi partiler, sivil toplum kuruluşları, basın, aydınlar ve halk arasında çatışmalara yol açmıştır. 
  • Köy Enstitüleri'nin kapatılması, Türkiye'de kültürel ve sanatsal alanda da etkilerini göstermiştir. Köy Enstitüleri'nde yetişen birçok yazar, şair, ressam, müzisyen, tiyatrocu, sinemacı, akademisyen, eğitimci, siyasetçi ve bürokrat, Türkiye'nin kültürel ve sanatsal hayatına katkıda bulunmuştur. Köy Enstitüleri'nde geliştirilen köy tiyatrosu, köy romanı, köy şiiri, köy resmi, köy müziği gibi türler, Türk kültür ve sanatının zenginleşmesine katkı sağlamıştır.

Köy Enstitüleri, Türkiye'de eğitim, toplum, siyaset, kültür ve sanat alanlarında önemli bir rol oynamış, tartışmalı bir konu olmuş ve kapatıldıktan sonra da etkilerini sürdürmüştür. Köy Enstitüleri'nin kapatılmasının nedenleri ve sonuçları, Türkiye'nin tarihindeki önemli dönüm noktalarından biridir.

Köy enstitüleri neden kapatıldığını zamanın gerekçeleriyle açıklamaya çalıştık. Şimdi ise Köy enstitüleri kim kapattı sorusuna cevap bulmaya çalışacağız.

Köy Enstitüleri Kim Kapattı?

Köy enstitüleri neden kapatıldı: Köy Enstitüleri’nin kapatılmasının CHP ve İsmet İnönü tarafından başlatıldığı, Demokrat Parti ve Tevfik İleri tarafından tamamlandığı söylenebilir.

Köy Enstitüleri, Türkiye’de eğitimde önemli bir rol oynamış, tartışmalı bir konu olmuş ve kapatıldıktan sonra da etkilerini sürdürmüştür. Köy Enstitüleri’nin kapatılmasının kim tarafından yapıldığını ve hangi koşullarda yapıldığını anlamak için tarihsel bağlamı bilmek gerekir.

Köy enstitülerinin kapatılmasının CHP ve İsmet İnönü tarafından gerçekleştirildiği söylenebilir. Çünkü CHP, köy enstitülerinin solcu, komünist, ahlaksız, yıkıcı olduğunu düşünmekteydi. İnönü ise köy enstitülerinin kuruluşunda Atatürk’ün vizyonunu takip etmişti, ancak zamanla bu vizyondan uzaklaşmıştı.

İnönü, köy enstitülerinin kapatılması için 7 Ağustos 1946’da kurulan sağ eğilimli Recep Peker kabinesi ile Millî Eğitim Bakanlığında Hasan Ali Yücel yerine Reşat Şemsettin Sirer getirilen bir kararla ilk adımı atmıştır. Bu kararla birlikte, köy enstitülerinin adı “Köy Öğretmen Okulları” olarak değiştirilmiş, eğitim süresi 4 yıldan 2 yıla indirilmiş, karma öğretim kaldırılmış, iş eğitimi azaltılmış, öğrencilerin toplumsal sorumluluk projeleri iptal edilmiş, öğretmenlerin toprak sahibi olması engellenmiştir.

Köy enstitülerinin tamamen kapatılması ise Demokrat Parti döneminde gerçekleşmiştir. Demokrat Parti, CHP’nin aksine köy enstitülerini desteklemiş, seçim vaatleri arasında köy enstitülerinin sayısını artırmak yer almıştır. Ancak Demokrat Parti, iktidara geldikten sonra köy enstitülerine karşı tavır değiştirmiştir. Demokrat Parti, köy enstitülerinin CHP’nin yandaşlarını yetiştirdiğini, köylüleri kışkırttığını, millî değerlere aykırı olduğunu düşünmeye başlamıştır.

Demokrat Parti döneminde Tevfik İleri’nin Millî Eğitim Bakanlığı’nı yaptığı 27 Ocak 1954 tarihinde çıkarılan 6234 sayılı kanunla köy enstitülerinin tamamen kapatılması kararı alınmıştır.

Köy Enstitüleri, Türkiye’de eğitim, toplum, siyaset, kültür ve sanat alanlarında önemli bir rol oynamış, tartışmalı bir konu olmuş ve kapatıldıktan sonra da etkilerini sürdürmüştür. Köy Enstitüleri’nin kapatılmasının kim tarafından yapıldığını ve hangi koşullarda yapıldığını anlamak için tarihsel bağlamı bilmek gerekir. Köy Enstitüleri’nin kapatılmasının CHP ve İsmet İnönü tarafından başlatıldığı, Demokrat Parti ve Tevfik İleri tarafından tamamlandığı söylenebilir.

İlgili İçerik : Köy Enstitülerinde Hangi Dersler Okutuluyordu?

Sonuç

Köy enstitüleri ne zaman kapatıldığı hakkında konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Tarihe geçen zabıtlarda: 7 Ağustos 1946 alınan kararla birlikte, köy enstitülerinin adı “Köy Öğretmen Okulları” olarak değiştirilmiş. 27 Ocak 1954 tarihinde çıkarılan 6234 sayılı kanunla köy enstitülerinin tamamen kapatılması kararı alınmıştır.

Köy Enstitüleri, Türkiye'nin eğitim tarihinde önemli bir dönemeçtir. Atatürk'ün vizyonuyla başlayan bu eğitim projesi, köylerdeki okur-yazarlık oranını artırmayı, köylüleri çağdaş dünya ile buluşturmayı amaçlıyordu. Ancak zaman içinde, ideolojik ve siyasi değişimlere bağlı olarak, köy enstitüleri tartışmalı hale geldi.

Kapatılma sürecindeki değişimler, CHP'nin köy enstitülerini destekleyen politikasından, Demokrat Parti'nin bu kurumları kapatmaya yönelik adımlarına kadar uzanır.Politik hatalar ve değişimler, köy enstitülerinin adının değiştirilmesi, müfredatta yapılan değişiklikler ve son olarak tamamen kapatılmasıyla sonuçlandı.

Kapatılmanın ardında, köy enstitülerinin solcu, komünist, ahlaksız olarak değerlendirilmesi, ideolojik ayrılıklar ve ekonomik gerekçeler bulunmaktadır. Bu süreç, Türkiye'de eğitimdeki kalite sorunlarını derinleştirmiş, toplumsal ve siyasal kutuplaşmayı artırmıştır.

Köy enstitüleri kim kapattı? Köy enstitüleri neden kapatıldı? Köy Enstitüleri ne zaman kapatıldı? sorularına açıklık getirdiğimiz içeriğin sonuana geldik. Daha fazlası için bizi takip etmeyi unutmayın.

Önceki Gönderi Sonraki Gönderi
Yorum yok
Yorum Yaz
comment url